Diyarbakır, Muş ve Norşin Örnekleriyle Cumhuriyet Döneminde Mele Kurumu ve Evrimi |
![]() |
![]() |
![]() Büyük Selçuklu Devleti zamanından Cumhuriyet’in kuruluşuna dek Ortadoğu coğrafyasının temel eğitim kurumu özelliğini taşıyan medreseler, Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında çıkarılan Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesiyle yasal olarak kapatılmışlardır. Ancak toplumun devam eden dinî eğitim ihtiyacı, özellikle merkezî devletin ulaşamadığı kırsal bölgelerde yine medreselerce karşılanmaya devam etmiştir. Kürdistan bölgesinde bu medrese hocalarına ‘mele’ (molla) adı verilmektedir. 2013 yılında yapılan bir dizi sözlü tarih görüşmesi etrafında şekillenen bu çalışma, maruz kaldıkları tüm yasak ve baskılara rağmen melelerin medrese geleneğini sürdürmeye gayret ederken yaşadıkları dönüşümü, Kürt ve Müslüman kimlikleri dolayısıyla göğüslemek durumunda bırakıldıkları zorlukları, onların tanıklığı eşliğinde gün yüzüne çıkarıyor. Kürdistan medreselerinin yapısı, bölgedeki siyasî çatışma ortamının aktörleriyle olan etkileşimleri, Türkiye’deki siyasal ve toplumsal değişimlerin medreseler üzerindeki etkisi Muş, Diyarbakır ve Norşîn örnekleri üzerinden ele alınıyor. ![]() Künye
İÇİNDEKİLERKısaltmalarÖnsöz Giriş Kuruluşundan Cumhuriyet'e Medreseler Kürdistan Medreseleri Medresede Bir Gün Medresede Okutulan Dersler Âlet İlimleri Şer'î/Dinî İlimler Kürt Medreselerinde (Bediüzzaman) Said Nursî ve Risale-i Nur Etkisi Cumhuriyet Yeniliklerinin Medreseye Etkisi Medreselerin Kapatılması Sonrası Medreselerin Kapatılmasına Tepkiler: Şeyh Said Ayaklanması Tarikatlar ve Tekkeler: Norşîn Medresesi Örnek Olayı Cumhuriyet Dönemi Boyunca Dini Örgütlenme ile İdare Arasındaki İlişkiler Tek Parti Dönemi Çok Partili Demokrasi Sonrası Askeri Darbe Dönemleri ve 1990'lar Refah-Yol Hükümeti ve 28 Şubat Süreci Devletin Dini Düzenleme Kurumları Fahri İmamlar, Resmi İmamlar Diyanet İşleri Başkanlığı İmam Hatipler Toplumsal Değişme, Siyasal Şiddet ve Medreseler Kürt Hareketi Hizbullah Devlet Memurları ve Jandarma Devlet-PKK-Hizbullah Üçgeninde Melelerin Konumu Adalet ve Kalkınma Partisi Dönemi, Çözüm Süreci ve Yasal Statü Talepleri AKP Dönemi Çözüm Süreci Melelerin Etkinlikleri: Kanaat Önderi Melelere Kadro Yasal Statü Talepleri Modern Medreseler: 2000'ler Sonuç Kaynakça Dizin |
< Önceki | Sonraki > |
---|
![]() | Ayşe Binay Kurultay ![]() |
![]() | Elif Sezer![]() |
![]() | Bora Ataman![]() |