Bu çalışma, Amerikan Millî Arşivleri’nde SAFEHAVEN kod adlı tasnif altında yer alan Türkiye ile ilgili dosyalar temel alınarak hazırlanmış bir araştırmadır. “Güvenli liman” anlamına gelen SAFEHAVEN Projesi, Birleşik Amerika Dışişleri Bakanlığı’nın 1944 yılında, Almanya’nın savaşı kaybedeceğinin belli olduğu bir tarihte, uygulamaya koyduğu bir programdı. Amacı; Naziler tarafından yağmalanmış varlıkların, “güvenli liman” olarak adlandırılan tarafsız ülkelerde gizlenmelerini engellemek ve savaşın bitiminde tarafsız ülkelerde mevcut bu Nazi varlıklarına el koymaktı. Elinizdeki bu çalışma, Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın bu programı Türkiye’de nasıl uyguladığını, hangi Türk işadamlarının ve Türk firmalarının bu program çerçevesinde soruşturulduklarını incelemekte.
Künye
Kitabın Adı: |
SAFEHAVEN – İkinci Dünya Savaşı Sonrasında Türkiye'deki Nazi Varlıkları Meselesi |
Yazan: |
Rıfat N. Bali |
Dizi Adı: |
Tarih - 226 |
Baskı Adedi: |
100 |
Yayın Yılı: |
2018 |
Sayfa: |
128 |
Ebat: |
13.5 x 21 cm. |
Kağıt: |
Enzo 70 gr. |
Kapak: |
Çağlar Yalçın |
Cilt/Kapak: |
250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk |
ISBN/Barkod: |
978-605-2380-29-1 |
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR
ÖNSÖZ
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
MÜTTEFİKLER’İN SAFEHAVEN PROJESİ
İKİNCİ BÖLÜM
SAFEHAVEN PROJESİ VE TÜRKİYE
Nazi Altınları ve Türkiye’deki Nazi Varlıkları Meselesi
Türkiye’deki Nazi Varlıkları
Safehaven Projesi Kapsamında İncelenen Türk Şirketleri
Mehmet Hayri İpar ve Ortağı Olduğu Şirketler
Hayatı
Ticari Faaliyetleri
Kara Liste’den Çıkma Çabası
Amerikan Arşiv Belgelerine Göre Hayri İpar
Ahmet Kara ve Şark Deri Şirketi
Hasan Yelmen’in Anlatısıyla Ahmet Kara
Halk Sigorta’nın Soruşturulması
Kâzım Taşkent ve Ortağı Olduğu Şirketlerin İncelenmesi
Hayatı
Kâzım Taşkent Hakkında İki Biyografik Bilgi Notu
Kâzım Taşkent’in Nazi Ajanı Olduğu İddiaları
Safehaven İle İlgili Muhtelif Belgeler
Suat Şakir Kabaağaçlı ile Yapılan Görüşme
Amerikan Askerî Ataşe Yardımcısının Raporları
Alman Büyükelçisi Franz von Papen’in Gazete Yayınlatma Tasarısı
Ali Nuri Oktay ve İsmail Oktay Hakkında Belgeler
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DOĞAN SİGORTA VE YAPI VE KREDİ BANKASI’NIN KURULMASI
Kuruluş Safhası
Doğan Sigorta’nın Soruşturulması
Doğan Sigorta Hakkında Rapor
Reasürans Meselesi
Doğan, Jauch & Huberner ve İngiliz Willis, Faber & Dumas Firması Arasındaki Münasebetler
Doğan’ın Reasürans İşlerinin Dağılımı (1942-1945)
Doğan Şirketi’nin Düşman Reasürans Şirketlerine Borçlanması
Kâzım Taşkent’in Diğer Teşebbüsleri
Kâzım Taşkent’in İki Çalışma Arkadaşı: Muammer Tuksavul ve Alfred Nahum
Muammer Tuksavul
Alfred Nahum
Yapı ve Kredi Bankası’nın Türkiye’deki Deutsche Orient Bank Şubeleri ile İlişkileri
Doğan Sigorta ve Yapı ve Kredi Bankası’nın Satılması
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BİYOGRAFİK NOTLAR
Prof. Herbert Melzig ve Safehaven Soruşturması
Fuat Baban Portresi
Fuad Süren Portresi
SONSÖZ
KAYNAKÇA
Dizin