Dindarlık, Ekonomi ve Sosyal Hayat: Nurbanu Atik Valide Sultan Vakfı Üzerine Bir İnceleme (1582-1826)

II.Selim’in hasekisi Nurbanu Sultan adına kurulmasına izin verdiği vakıf, Selim’in ölümünün ardından oğlu III. Murad döneminde tamamlanmış ve Üsküdar’da 1582 yılında hizmete girmiştir. İktidarın gücü ve hayır yapma arzusunun birleşmesinin doğal ve mükemmel neticesi olan Osmanlı Sultan vakıflarının en görkemlilerinden olan Nurbanu Atik Valide Sultan Vakfı’nın mali gücü ve bu gücün kullanımına dair, muhasebe defterlerine dayanarak yapılan detaylı bir araştırma bize dönemin ekonomik ve sosyal yapısı hakkında orjinal bilgiler sunmaktadır. Bir vakfın kuruluşunda gerçekleştirilen hukuki prosedürler ve kuruluş belgesinde yer alan hükümler ile daha sonraki yıllarda vakfın işleyişine dair verilerin bir arada bulunduğu incelemede, İstanbul’a ait dönemsel fiyatlar ve ücretler, bu fiyat ve ücretlerin endeks değerleri, vakıf faaliyetlerinin Üsküdar’ın ticari hayatına yansıması gibi eşsiz veriler yer almaktadır. Mali gücü oldukça yüksek bir Sultan vakfına, adeta mercek tutarak derinlemesine bir analiz yapmayı ve tek bir örnek üzerinden vakıf kurumunu detaylandırmayı amaçlayan bu kitapla vakıf araştırmalarını destekleyecek pek çok ayrıntı literatüre kazandırılmıştır.

Satın Al


Künye

Kitabın Adı:

Dindarlık, Ekonomi ve Sosyal Hayat: Nurbanu Atik Valide Sultan Vakfı Üzerine Bir İnceleme (1582-1826)

Yazar:
Tijen Sabırlı
Dizi Adı:

Tarih: 311

Yayın Yılı:

2019

Sayfa:

364

Ebat:

16 x 24 cm.

Kağıt:

Enzo 70 gr.

Kapak:

Cevdet Mehmet Kösemen

Cilt/Kapak:

250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk

ISBN/Barkod:

 978-605-7884-35-0

İÇİNDEKİLER

TABLOLAR LİSTESİ

KISALTMALAR LİSTESİ

ÖNSÖZ

GİRİŞ

Vakfiye ve Vakfın Kuruluşu

Afife Nurbanu Valide Sultan (Valide-i Sultan Murad-ı Sâlis) (D. 1525/1530-Ö. 1582-1583)

Vakfın Gayesi

Vakıf Araştırmaları

Araştırmanın Kaynakları

Vakfiye

Vakıf Muhasebe Defterleri

Sultan (Selâtin) Vakıfları Sultan Vakıflarının Mahiyeti ve Malî Gücü

Hanım Sultan Vakıfları

BİRİNCİ BÖLÜM

ATİK VALİDE VAKFI'NIN BİRİMLERİ

Vakfın İdarî ve Sosyal Birimleri

Medrese

Tekke (Hankâh)

Dârülkurrâ

Dârülhadis

Dârüşşifa

Tıbbî Personel

Temizlik, Güvenlik ve Bakım Personeli

Malî Personel

İmaret

Mutfak Personeli

Temizlik ve Güvenlik Personeli

İmaretin Öğünleri ve Menüleri (Mutad Olanlar ile Özel Günlerde Yapılanlar) ile İmarette Pişenler

İmarette Pişenler

Sıbyan Mektebi

Suyolları

Vakfiyede Yer Alan Diğer Şartlar

Atik Valide Sultan Vakfı'ndan Diğer Vakıf ve Hayratlara Verilen Tahsisatlar

Sarıkadı Zaviyesi (Mescidi)

Sivas Ali Baba Zaviyesi

Kudüs, Medine ve Şam'da Camilerde Görev Yapan Cüzhanlar ve Haremeyn Fukarası

Nurbanu Sultan Vakfı Lapseki Külliyesi

Vakfın İktisadî ve Malî Birimleri

Ticarî ve Sınaî İşletmeler

Debbağhaneler

Serhane

Selhane (Salhane)

Şemhane

Dükkânlar

Menzil, Hane ve Odalar (Hücreler)

Fırın

İKİNCİ BÖLÜM

VAKFIN MALÎ YAPISI

Vakfın Mali Yapısı

Vakfın Gelirleri (Asl-ı Mal - Ani'l-Mahsulat)

Mukataa gelirleri

Yeniil Hasları Mukataası

Yanbolu ve Rodoscuk Mukataaları

Kira Gelirleri (Ani'l-Müşaherat)

Cizye Gelirleri

Diğer Gelirler (Emval-i Müteferrika)

Vakfın Giderleri

Maaş Ödemeleri

İmaret Giderleri

Fiyatlar

Ücretler

Tamir Giderleri

Diğer Giderler ve Çeşitli Ödemeler

Vakfa Ait Muhasebe Defterlerinden Elde Edilen Malî Verilerin Değerlendirilmesi

Tüketici Sepeti ve Tüketici Giderleri Endeksi

SONUÇ

EKLER

KAYNAKÇA

DİZİN