“Türkiye’de gençlik hareketleri askerî müdahalelere ortam hazırlayan bir ‘kurgu’ mudur, yoksa askerî müdahaleler gençlik hareketlerinin doğal bir sonucu mudur?”

Türk Modernleşmesi’nin en önemli unsurlarından birisi olan gençlik hareketlerinin ortaya çıkış nedenleri, nasıl geliştikleri, bu sırada gençleri harekete geçiren düşünsel ve konjonktürel etkiler, gençlerin kullandıkları mücadele yöntemleri ve gençlik hareketlerinin yaratmış olduğu siyasî, idarî ve hukukî sonuçlar; sorgulanması elzem konulardır. Bu çalışma, 1865-1960 yılları arasındaki gençlik hareketlerinin anatomisini oluşturan söz konusu sorgulamanın bir ürünüdür. Hiç kuşku yok ki bahsi geçen gençlik hareketlerinin birbirleriyle olan benzerlikleri, farklılıkları, süreklilikleri ve kopuşları, bu ürünün doğuşunda önemli bir yer teşkil etmektedir.

Künye

İçindekiler

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR

TEŞEKKÜR

ÖNSÖZ

GİRİŞ

I. BÖLÜM TÜRK SİYASİ TARİHİ'NDE BİR BAŞLANGIÇ NOKTASI: YENİ OSMANLILAR HAREKETİ

• Tanzimat Dönemi'nde Osmanlı'nın Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Yapısına Genel Bir Bakış
  • Ekonomide İstikraz Dönemi
  • Tanzimat'tan I. Meşrutiyet'e Osmanlı'da Sosyal Durum
  • Tanzimat Dönemi'nde Osmanlı'da Siyasî Yapı
• Bir Gençlik Hareketi Olarak Yeni Osmanlılar: Örgütsel Yapısı ve Kadrosu
  • a. Hareketi Başlatan Örgüt: Meslek Cemiyeti
  • b. Hareketin Amacı ve Örgütlenme Tarzı
  • c. Meslek Cemiyeti'nden Yeni Osmanlılar'a Örgütsel Dönüşüm
  • d. Meslek Cemiyeti'nden Yeni Osmanlılar'a Kadro Niteliği
• Yeni Osmanlılar'ın Düşünsel Altyapısı
  • Tanzimat Etkisi
  • Avrupa Devrimlerinin Etkisi
  • Sürgün Hayatındaki İzlenimler
  • Geleneğin Yansıması: Dinsel Etki
• Yeni Osmanlılar'da Proto-milliyetçiliğin İzleri
  • Bir Fikir Olarak Osmanlıcılık
  • Namık Kemal'in Vatan Anlayışı
  • Ali Suavi'nin Kavmiyetçilik Fikri
  • Mehmet Bey'in İnkılâp Görüşü ve İhtilalci Metodu
• Yeni Osmanlılar'ın Mücadele Yöntemleri
  • Gazete Yayınları
  • Yasaklı Yayınların Dağıtımı ve Propaganda
  • Avrupalı Düşünürlere Ait Eserlerin Çevrimi
• F. Yeni Osmanlılar Hareketi'nin Siyasî, Hukuki ve İdarî Sonuçları
  • İlk Modern Darbe: Abdülaziz'in Hal'i
  • Yeni Osmanlılar'da Anayasacılık Fikrinin Yansıması: Kanûn-ı Esâsî
  • Türk Siyasî Tarihi'nde Bir İlk: Meşrutiyet ve Parlamento
  • II. Abdülhamit ve Otoriteryanizmin Tesisi

II. BÖLÜM İTTİHAD-I OSMANÎ'DEN İTTİHAT VE TERAKKİ'YE JÖN TÜRK HAREKETİ'NİN EVRİMİ

• II. Abdülhamit Dönemi'nde Osmanlı İmparatorluğu'nun
  Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Yapısı
  • Ekonomide Teslimiyet Dönemi
  • Otoriter Dönemde Osmanlı'da Sosyal Durum
  • II. Abdülhamit Dönemi'nde Siyasî Yapının Karakteri ve Dinamikleri
• İttihâd-ı Osmanî'den İttihat ve Terakki'ye Örgütsel Dönüşüm
  • Askerî Tıbbiye'de Bir Cemiyet: İttihâd-ı Osmanî
  • Yapılanma Dönemi (1889-1902)
  • Nitelikli Ayrışma Dönemi (1902-1907)
  • Harekete Ruhunu Veren Örgüt: Osmanlı Hürriyet Cemiyeti
  • Bütünleşme Dönemi (1907-1908)
• Jön Türk Hareketi'nin Düşünsel Altyapısı
  • Batılı Fikirlerin Yansımaları
  • Jön Türk Hareketi'nde Düşünsel Mücadele: Pozitivizm ve Adem-i Merkeziyet
  • Jön Türk Hareketi'nde Eğitim ve Eğitimcilerin Etkisi
  • Doğu'daki Gelişmelerin Etkisi
  • Jön Türk Hareketi'nde Düşünsel Süreklilik Örneği: Yeni Osmanlılar Mirası
• Jön Türkler'de Proto-milliyetçilik'ten Milliyetçilik'e Yöneliş
  • Jön Türkler'de Osmanlıcılık Anlayışı
  • Jön Türkler'de Türkçü Fikrin Arka Planı
• Jön Türk Hareketi'nde Mücadele Yöntemleri
  • Jön Türkler'in Sesi: Basın-Yayın Faaliyetleri
  • Jön Türkler'in Mücadelesinde Pragmatizm: Doğru Olan mı, Uygun Olan mı?
  • Jön Türkler'de Mücadele Yöntemi Olarak Fedaîlik
• Jön Türk Hareketi'nin Fonksiyonel Sonuçları
  • II. Meşrutiyet'in İlanı ve Kânûn-i Esâsî
  • II. Meşrutiyet'in Getirdiği Son: II. Abdülhamit'in Hal'i
  • II. Meşrutiyet Dönemi'nde Yeni Hâkim Anlayış: Alman İdealizmi
  • Totalitarizme Kayış

III. BÖLÜM II. MEŞRUTİYET'TEN ÇOK PARTİLİ DÖNEM'E TÜRKİYE'DE GENÇLİK HAREKETLERİ

• II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Yapıda Dönüşüm
  • II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Türk Ekonomisi
  • II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Türkiye'de Sosyal Yapı
  • II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Siyasî Yapının Dönüşümü
• II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Türk Gençliğinde Örgütsel Gelişim
  • II. Meşrutiyet Dönemi'nde Gençlik Örgütleri
  • Mütareke Dönemi'nde Gençlik Örgütleri
  • II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Öğrenci Dernekleri
  • Cumhuriyet Dönemi'nde Bir Gençlik Örgütü Projesi
• Cumhuriyet Dönemi Türk Gençliğinin Düşünsel Altyapısı
  • Batılı Fikirlerin Etkisi
  • Sosyalizmin Yansıması
  • II. Meşrutiyet Dönemi'nin Düşünsel Mirası
  • Gençliğin Yeni Rehberi: Kemalizm
• Cumhuriyet Dönemi'nde Milliyetçiliğin Evrimi ve Gençlik
  • Mütareke Dönemi Türk Gençliğinde Milliyetçilik ve
    Bağımsızlık Algısı
  • Cumhuriyet Dönemi Türk Gençliğinde Milliyetçilik:
    Turancılık'tan Ulus Milliyetçiliğine
  • Cumhuriyet Dönemi Türk Gençliğinde İlk Etnosantrik Tepki: Vagon Li ve Razgrat Mezarlığı Olayları
  • Turancılık'ın Dirilişi ve Gençlik Üzerindeki Etkisi
• Mütareke Dönemi'nden Cumhuriyet Dönemi'ne Gençlerin Mücadele Yöntemleri
  • Türk Gençliğinde Yöntem Olarak Boykota Bir Örnek: Darü'l-fûnun Grevi
  • Cumhuriyet Dönemi'nde İlk Gençlik Protestosu: Tramvay Olayı
  • Türk Gençliğinde Klasikleşmiş Bir Yöntem: Basın-Yayın Faaliyetleri
• Mütareke Dönemi'nden Çok Partili Dönem'e Gençlik Hareketlerinin Fonksiyonel Sonuçları
  • Yeni Türkiye'nin Doğuşu
  • İdealizmin Devamı Olarak: Makbul Gençliğin İnşası
  • Türk Siyasî Tarihi'nde Bir Yol Ayrımı: Çok Partili Düzen

IV. BÖLÜM "DEMOKRASİ"DEN "DARBE"YE TÜRKİYE'DE GENÇLİK HAREKETLERİ

• "Demokrasi"den "Darbe"ye Türkiye'de Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Yapının Evrimi
  • 1945-1960 Yıllarında Türk Ekonomisine Genel Bir Bakış
  • 1945'ten 1960'a Türkiye'de Sosyal Yapı
  • 1945-1960 Arasında Türk Siyasî Yapısındaki Gelişmeler
• "Demokrasi"den "Darbe"ye Türk Gençliğinde Örgütsel Gelişim
  • Çok Partili Dönem'e Geçiş Sürecinde Gençlik Örgütleri
  • Çok Partili Dönem'e Geçiş Sürecinde Öğrenci Örgütleri
  • CHP Gençlik Kolları'nın Öğrenci Hareketleri İle Bağlantısı
• "Demokrasi"den "Darbe"ye Türk Gençliğini Mobilize Eden Düşünsel ve Siyasal Faktörler
  • Kilometrelerce Öteden Gelen Rüzgâr: Uzakdoğu Asya ve Latin Amerika Etkisi
  • Meşrulaştırma Hareketi Olarak Komünizmle Mücadele
  • Gençlik Hareketlerine Damga Vuran Düşünce: Kemalizm
  • Öğretim Üyelerinin Öğrenci Hareketleri Üzerindeki Etkisi
• Çok Partili Dönem'in İlk Yıllarında Milliyetçi Hareketler ve Gençlik
  • Milliyetçiliğin Evrimi: Etnosantrizmden Mukkadesatçılığa
  • Milliyetçiliğin Manipülasyonuna Bir Örnek: 6-7 Eylül Olayları
  • 27 Mayıs Askerî Darbesi Arifesinde Başka Bir Form: Kemalist Milliyetçilik
• 27 Mayıs Askerî Darbesi Öncesinde Gençlerin Mücadele Yöntemleri
  • Gençler Ayaklanıyor: 28-29 Nisan Öğrenci Protestoları
  • Büyük Protesto: 555 K Olayı
  • İktidara Son Uyarı: "Harp Okulu Yürüyüşü"
  • Askerî Darbeye Doğru Gençliğin Basın-Yayın Faaliyetleri
• "Demokrasi"den "Darbe"ye Gençlik Hareketlerinin Fonksiyonel Sonuçları
  • Parantez Açılıyor: 27 Mayıs Askerî Darbesi
  • Postmodern Bir Olgu Olarak Askerî Vesayetin Yeniden İnşası
  • Demokrat Nitelikli Yeni Anayasa: 1961 Anayasası
  • Yeni Bir Parlamento Örneği: Çift Meclisli Yapı

SONUÇ

EKLER

Ek.1: Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti'nin broşürü

Ek.2: "Şeref Sürgünleri" adı verilen Jön Türkler'in listesi

Ek.3: Osmanlı Hürriyet Cemiyeti'ne üye olacaklara

Ek.4: 1897 yılının Eylül ayında Fizan'a gönderilen "Şeref Sürgünleri"nin affedilmesi hususundaki yazışma

Ek.5: Darülfünun öğrencilerinin, boykot kararına
destek verdiklerini gösteren bildiriler

Ek.6: 1922 yılının Mayıs ayında Darülfünun öğrencileri
tarafından yayınlanan bildiri

Ek.7: Türkiye Milli Talebe Federasyonu'na mensup gençlerin,
CHP Genel Sekreterliği'ne gönderdiği mektup

KAYNAKÇA

DİZİN