Bu derleme kültür tarihimizin en önde gelen öğelerinden biri olan kitap kültürü tarihi ile ilgili bir seçki.
Kütüphaneler, sahaflar, mazinin önde gelen sahaflarının bir zamanlar mekân tuttukları Sahaflar Çarşısı, kitap koleksiyonerleri, nadir kitaplar, kitap müzayedeleri, imha edilmek üzere atılan ve kağıt hamuru olmaktan kıl payı kurtulan şahıs arşivleri, Avusturya Milli Kütüphanesi’nde bulunan Bizans döneminden kalma bir tıp yazmasının hikâyesi, artık akıllarda sadece adları kalmış olan bir dönemin ünlü kitapçıları ve kitabevleri…
Bütün bunlar “kitap kültürü” diye adlandırabileceğimiz alanın birbirinden ayrılmaz değişik unsurlarıdır.
Kitabiyata, kültür tarihine meraklı okurları ilgilendirebilecek bu derleme bütün bu unsurları bir araya getirmekte.
Künye
Kitabın Adı: |
Mazide Kalmış Sahaflar, Koleksiyonerler (S)Atılmış Arşivler, Evrak-ı Metrukeler |
Yazan: |
|
Dizi Adı: |
Kültür İncelemeleri: 69 |
Yayın Yılı: |
2021 |
Sayfa: |
280 |
Ebat: |
13,5 x 21 cm. |
Kağıt: |
Enzo 70 gr. |
Kapak: |
Cevdet Mehmet Kösemen |
Cilt/Kapak: |
250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk |
ISBN/Barkod: |
978-625-8472-18-9 |
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR .............................................................................................................. 13
ÖNSÖZ ................................................................................................................................... 15
BİRİNCİ BÖLÜM
ARŞİVLERİN MAKÛS TALİHİ
• Takdim ........................................................................................................................... 17
• Yok Edilmiş Arşivler ............................................................................................ 21
– .. CumhuriyetGazetesinin Arşivi ................................................................... 22
– .. Dünya Gazetesinin Arşivi .............................................................................. 23
– .. Devrim Otomobili Projesi ............................................................................. 23
– .. Oğuz Aral'ın Arşivi ........................................................................................... 24
– .. Tiraje Dikmen'in Evrakları ............................................................................ 25
– .. Mahmut Sait Kılıççı'nın Kütüphanesi ...................................................... 25
– .. Fikret Adil'in Kütüphanesi ............................................................................ 26
– .. Saim Nahit Bilge'nin Kütüphanesi ............................................................ 27
– .. Bülent Oran Arşivi ............................................................................................ 28
– .. Reha Oğuz Türkkan Arşivi ........................................................................... 29
– .. Erdoğan Teziç Arşivi ....................................................................................... 29
– .. Fahir Onger Arşivi ............................................................................................ 30
– .. Recep Zerman Arşivi ....................................................................................... 32
– .. Osmanlı Arşivi'nde Kaybolan Belgeler ................................................. 33
– .. Bitpazarı'nda Bulunan İlk Baskı Shakespeare Kitabı ....................... 35
– .. Prof. Semavi Eyice'nin Terekesi ................................................................ 35
– .. Talan Edilmiş Bir Manastırın Kütüphanesi .......................................... 36
– .. Onat Kutlar'ın Günlüğü ................................................................................... 36
– .. Eski Of Bölgesi Müderrislerinin Kütüphaneleri ................................ 37
– .. Halkevleri Yayınları ........................................................................................ 37
– .. Gazete Arşivlerinin Tahribi .......................................................................... 38
– .. Kâğıt Hamuru Olmaktan Kurtulan Bir
Ahmet Hamdi Tanpınar Nüshası ................................................................ 39
– .. Cüneyd Kosal'ın Nota Arşivi ....................................................................... 40
– .. Galip Kemali Söylemezoğlu Arşivi .......................................................... 42
– .. Attila İlhan'ın Mektupları ............................................................................... 42
– .. İzmir'de Çöpe Atılan Fotoğraflar ............................................................... 42
– .. Hacı Bektaş Dergâhı Arşivinin Dağılması ............................................ 44
– .. Matild Manukyan'ın Arşivi ........................................................................... 45
– .. Kayseri'deki Arşivler ...................................................................................... 50
– .. İETT Arşivi ........................................................................................................... 52
– .. Kayıp Bir Arşiv: Mevlana Üniversitesi Arşivi .................................... 53
– .. CHP'nin Kayıp Arşivi ...................................................................................... 54
– .. Akibeti Meçhul Bir Arşiv: Hizbullah Örgütünün Arşivi ................ 57
• Geri Dönüşüme Gönderilen Kitaplar .............................................................. 58
– .. Mesut Ilgım'ın Anıları ..................................................................................... 58
– .. Çankırı Postası Genel Yayın Yönetmeni Ercan Şeker'in
Gözlemleri ............................................................................................................. 59
İKİNCİ BÖLÜM
MAZİNİN KİTAPÇILARI
• Ali Süreyya – Aka Gündüz Kitapçı! ............................................................... 61
• Dr. Muhlis Ete – Mühim Bir Mesele: Kitap Ticareti .............................. 66
• Halkın Okuma İhtiyacı Nasıl Karşılanır? -
Muharrirlere, Kitapçılara Sorduk ....................................................................... 78
– .. Aka Gündüz .......................................................................................................... 79
– .. Kanaat Kütüphanesi Sahibi İlyas [Bayar] .............................................. 80
– .. Halit Kütüphanesi Sahibi Muallim Ahmet Halit ................................ 80
– .. Hilmi Kitaphanesi Sahibi İbrahim Hilmi ............................................... 80
– .. Orhan Seyfi [Orhon] ve Yusuf Ziya [Ortaç] ......................................... 81
– .. Nurullah Ataç ....................................................................................................... 81
– .. İkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin ............................................................ 82
– .. Sühulet Kütüphanesi Sahibi Semih Lûtfi ............................................... 83
– .. Turhan Tan ............................................................................................................ 83
– .. Maarif Kütüphanesi Sahibi Naci Kasım ................................................. 84
– .. Gayret Kütüphanesi Sahibi Garbis Fikri ................................................ 84
– .. Şark Kütüphanesi Sahibi Hüseyin ............................................................. 84
• Murat Engin – Kitapçılığımızın Acıklı Hali ................................................. 85
• Zaman Kitaphanesi Sahibi Misak Efendi Hakkında
Bir Hatırat ..................................................................................................................... 88
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MAZİDEKİ SAHAFLAR ÇARŞISI'NDAN
ANILAR
• Kemal Deniz – Sahaflar Çarşısı'nda -
Eski günlerde kimler kitap alırdı? -
Maksat kitap satmak mı kitap okumak mı? -
Tek tük müşteri ........................................................................................................... 91
• Nahid Sırrı [Örik] – Sahaflar Çarşısı ............................................................... 97
• Mehmed Hicret – Dünden Bugüne -
Eski Harflerle Yazılmış Kitaplar -
Sahaflar Çarşısı'nda Bir Kitapçının Anlattıkları:
"Artık Satamıyorum" Diyor ................................................................................. 99
• Reşat İleri – Okutma Davası ve Sahaflar Çarşısı .................................... 101
• N.[iyazi] A.[hmet] Banoğlu – Kitap Meşherleri -
İstanbul'un Sahafları Ne Halde? ...................................................................... 105
• Şevket Rado – Sahaflar Çarşısı'nda Meslek Ahlâkı ............................... 111
• Henry Otis Dwight'ın Sahaflar Çarşısı İzlenimleri ............................... 112
• John Richardson Auldjo'nun Sahaflar Çarşısı İzlenimleri .................. 116
• İbrahim Alâettin Gövsa -
"İstanbul'da Kaybolan Köşe Sahaflar Çarşısı" ......................................... 117
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
HELLMUT RİTTER VE
İSMAİL SAİB SANCAR ...................................... 121
BEŞİNCİ BÖLÜM
KİTAP VE KİTAPÇILIK DERGİSİNDE YER ALAN
KİTAP KOLEKSİYONERLERİ İLE
MÜLAKATLAR ................................................ 123
• Selim Nüzhet Gerçek .......................................................................................... 125
• Velid Ebüzziya ...................................................................................................... 129
• Celâl Nuri İleri ....................................................................................................... 133
• Hakkı Süha Gergin .............................................................................................. 138
• Mehmet Zeki Pakalın ......................................................................................... 142
• İskender Fahrettin Sertelli ................................................................................ 145
• Tahir Harimi Balcıoğlu ...................................................................................... 148
• Hakkı Nezihi ............................................................................................................ 153
• Mehmet Halid Bayri ........................................................................................... 156
• Yusuf Zâhir Hasırcıoğlu .................................................................................... 158
• Ahmet Hamdi Tanyeli ......................................................................................... 161
• İbn-ül-Emin Mahmut Kemal .......................................................................... 166
ALTINCI BÖLÜM
İKİ KİTAP KOLEKSİYONERİ HAKKINDA ZEYİLLER
• Dr. Ali F. Karamanlıoğlu - Fahri Bilge Kütüphanesi ........................... 169
• "Kitap Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı" Arslan Pulathaneli ......... 172
YEDİNCİ BÖLÜM
SAHAFLIK KONUSUNDA GÜNCEL BİR İNCELEME
• Muhammed Tatlısu – Sahaflık ve Kitapçılıkta Ayrım ve
Kesişimlerin Toplumsal Tarihi ........................................................................ 179
• Sahaflar Çarşısı Üzerine Sözlü Tarih Görüşmeleri ............................... 201
– .. Halil Bingöl ........................................................................................................ 202
– .. Adil Sarmusak .................................................................................................. 214
– .. Mustafa Türkmenoğlu ................................................................................. 226
– .. Fuat Sulay ........................................................................................................... 235
– .. Hasan Özkaynak .............................................................................................. 237
SEKİZİNCİ BÖLÜM
MUZAFFER OZAK HAKKINDA
BİR ANI ........................................................ 239
DOKUZUNCU BÖLÜM
VİYANA DİOSCURİDES VEYA
VİYANA DİOSCORİDES YAZMASI'NIN
HİKÂYESİ ..................................................... 243
Onuncu Bölüm
Ferruh Bozbeyli'nin
Sahaflar Çarşısı ve
Babıâli Anıları ........................................... 249
KAYNAKÇA ................................................................................................................... 253
DİZİN ................................................................................................................................. 265
Rıfat N. Bali
