Elinizdeki kitap, 1946-1949 dönemini kapsıyor ve esas olarak Türkiyeli Yahudilerin 14 Mayıs 1948’de kurulan İsrail Devleti’ne göçlerini anlatıyor. Son derece kapsamlı ve titiz bir arşiv çalışması yapan yazarın amacı, göç karşısında siyasal iktidar, kamuoyu ve cemaat seçkinlerinin gösterdikleri tepkiyi gün ışığına çıkarmak ve Türkiyeli göçmenlerin İsrail’deki yaşamlarının ilk yıllarında karşılaştıkları zorlukları ve İsraillileşme süreçlerinin başlangıcını belgelemek. Binlerce Türkiyeli Yahudi’nin çok hızlı bir şekilde İsrail’e göç etmesi, Türk kamuoyunda “yurttaşlık” ve “Türkiye’ye sadakat” tartışmaları yarattı. Yahudiler, Türkleşmemekle eleştirilip nankörlükle suçlandılar, ya da “zaten misafirdiler” denilerek uğurlandılar. Misafir konumunu içselleştirmiş olan, Türkleştirme politikaları ve ayrımcılıktan yılan ve en önemlisi binlerce yıllık bir hayalin gerçekleşmesinin yarattığı heyecanı duyumsayan alt-orta sınıf Türkiyeli Yahudiler, yeni kurulan ülkeye doğru çok zorlu bir yolculuğa çıktılar. Pek çoğu dost ve akrabalarını geride bıraktı. Bazıları yollarda, bazıları savaşlarda öldü. Tarımla hiç uğraşmadıkları halde çiftçi oldular, orduda görev aldılar ve zamanla yeni vatanlarına uyum sağladılar. Uyum sağlayamayanların bir kısmı geri döndü. Bu kitapta anlatılan, işte bu insanların hikâyesi; canlı, dokunaklı ve çarpıcı.

 

 

Künye

Kitabın Adı:	Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri – Aliya: Bir Toplu Göçün Öyküsü (1946-1949) – 2ci Baskı
Yazan:	Rıfat N. Bali
Dizi Adı:	Tarih: 443
Yayın Yılı:	2021
Sayfa:	589
Ebat:	13,5 x 21 cm.
Kağıt:	Enzo 70 gr.
Kapak:	Cevdet Mehmet Kösemen
Cilt/Kapak:	250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk
ISBN/Barkod:	978-625-8472-19-6

İÇİNDEKİLER

                             

KISALTMALAR  ............................................................................................................   11

İkinci Baskıya Önsöz .........................................................................................  13

İLK BASKIYA ÖNSÖZ ................................................................................................  15

GİRİŞ .......................................................................................................................................  27

..... ...............................................................................................................

BİRİNCİ BÖLÜM

II. DÜNYA SAVAŞI'NIN BİTİMİNDEN
İSRAİL'İN KURULUŞUNA

1. . Tek Parti'den Çok Partili Demokrasiye Geçiş ..................................  49

a) CHP-Azınlıklar İlişkileri .................................................................................  50

b)   Yahudi Cemaatinin Dünya Yahudi Kongresi'ne
Üye Olma Girişimi ..............................................................................................  67

c) . Varlık Vergisi'nin İadesi İçin Girişimler ................................................  71

d).. Tek Parti Dönemini Eleştiren Yayınların Yarattığı
Tartışmalar ...........................................................................................................  84

e) . Yahudilerin Türkleşmeleri Tartışmaları ...............................................  94

2. . Birleşmiş Milletler'in Filistin'i Taksim Etme Kararı ..................  97

a)   İsrail'in Kuruluşundan Önce Siyonist Faaliyetler ve
Filistin'e Göç .........................................................................................................  97

b) İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün Tavrı .............................................  107

c) . Türk Yahudi Basınının Doğuşu ................................................................  109

d) İsrail'in Kuruluşundan Önce Basının Tavrı ......................................  118

e) . Yahudi Görüşünü Benimseyecek Bir Gazete Kurma Girişimi ..  129

f) .. Cevat Rıfat Atilhan'ın Gönüllü Türk Birliği Kurma Girişimi ....  130

g) İsrail'in Kuruluşundan Sonra Basındaki Polemikler ...................  132 

İKİNCİ BÖLÜM

GÖÇ KIVILCIMININ ATEŞLENMESİ,
ALEV ALMASI VE SÖNMESİ

1. . Türkiye Yahudilerinin Kitlesel Göçü ...................................................  143

a) Göçün Başlaması .............................................................................................  143

b) Yahudi İleri Gelenlerinin Tepkileri ........................................................  162

c) . Basının Tepkisi .................................................................................................  168

d) Pasaport İşlemlerinin Durdurulması ...................................................  175

e) . Pasaport İşlemlerini Durdurma Kararının Nedenleri ................  190

f) .. Necmeddin Sadak'ın Demeci - Göçün Tekrar Başlaması ..........  191

g) Kaçak Göçmenler Sorunu ...........................................................................  214

h) Göçmenlerin Yolculuk Giderlerinin Karşılanması .........................  225

2. . Türkiye'nin İsrail'i Tanıması .....................................................................  228

3. . Göçün Hızlanması ve Toplumsal Sonuçları ....................................  232

4. . İsrail'in Muhaceret Bürosu Açması ......................................................  246

5. . Göçmenleri Taşıyan Motor ve Gemilerde Yaşam Koşulları  248

6. . Anadolu'daki Cemaatlerin Göçü .............................................................  255

a) Trakya'daki Cemaatlerin Göçü ................................................................  255

b).. İzmir Cemaatinin Göçü - Salamona Bomba'nın Sataşmaları .  259

c) . Bursa Cemaatinin Göçü ...............................................................................  273

d) Diğer Cemaatlerin Göçü ..............................................................................  274

7... Kaçakçılık Olayları ............................................................................................  275

8. . Oliver Twist Filminin Gösterimi - Yarattığı Tepkiler .................  280

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

                            GÖÇÜN TOPLUMSAL BİLANÇOSU ..........................  287

1. . Göçmenlerin Sayısı - Meslekleri ..............................................................  290

2. . Göçün Nedenleri ..................................................................................................  293

a) Tek Parti Dönemindeki Ayrımcı Siyaset .............................................  293

b) Maddi Nedenler ...............................................................................................  299

c) . Siyonizm ...............................................................................................................  302

d) Propaganda .......................................................................................................  306 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TÜRKİYE-İSRAİL İLİŞKİLERİNİN RESMİLEŞMESİ -
GÖÇMENLERİN İSRAİLLİLEŞMELERİ

1. . İsrail'in Türkiye'de Temsil Edilmesi ...................................................  309

a) İsrail Konsolosluğu'nun Açılışı ................................................................  309

b).. İlk İsrail Büyükelçisinin Gelişi ..................................................................  314

2.    Göçmenlerin İsrail'e Uyum Sağlama Yılları ..................................  316

a)   Göçmen Kamplarındaki İlk Günler .......................................................  316

b) Kamplarda Günlük Hayat ..........................................................................  322

c) . Türkiyeli Göçmenlerin Durumu ..............................................................  327

d) Geva Karmel Moşavı'nın Kuruluşu ........................................................  331

e) . Hagoşrim Kibutzu'nun Kuruluşu ............................................................  342

f) .. Burgata Moşavı'nın Kuruluşu ..................................................................  343

g) Türk Gazetecilerin İzlenimleri .................................................................  345

3. . Türkiye'ye Geri Dönen Göçmenler ........................................................  348

a) Geri Dönüşün Nedenleri ..............................................................................  350

b) Geri Dönüşün Türkiye'de Yarattığı Tepkiler ....................................  356

c) . Geri Dönüşün İsrail'de Yarattığı Tepkiler .........................................  364

4.    İsrail'de Kök Salma Yılları ..........................................................................  366

a)    Atatürk Ormanı'nın Kuruluşu .................................................................  366

b) Göçmenlerin Türkiye Özlemi ....................................................................  371

c) . İsrail'in Vatandaşlık Kanunu'nu Kabul Etmesi ..............................  378

d) Türkiyeli Yahudi'den İsrailli Türk'e dönüşüm süreci ..................  380 

SONUÇ

..... YURTTAŞ YARATMA TASARISININ İFLASI .......................................  389

a) Resmî Makamların Göçmenlere Bakışı ...............................................  392

b) Kamuoyunun Göçmenlere Bakışı ...........................................................  394

c) . Kamuoyunda Yahudilerle İlgili Peşin Yargıların Değişmesi ...  395

d)   Türkiye-İsrail İlişkilerinin Gelişmesi -
Göçmenlerin Toplumsal Belleği Üzerindeki Etkisi ........................  400

e) . Türkiye'de Kalan Yahudiler, Siyonizm ve Çifte Sadakat ............  403

f) .. Yurttaşlık Tartışmaları ................................................................................  406

g) . Göçten Sonra Türk Yahudi Toplumunda Meydana Gelen
Değişiklik .............................................................................................................  409

TANIKLIKLAR ..............................................................................................................  415

EKLER .................................................................................................................................  491

ÖZEL TERİMLERİN AÇIKLAMALARI .........................................................  509

ÖNEMLİ OLAYLAR DİZİNİ ..................................................................................  521

ALBÜM  .............................................................................................................................   525

KAYNAKÇA ....................................................................................................................  555

DİZİN ....................................................................................................................................  579

 

2021