XIX. yüzyıl, Osmanlı Devleti için pek çok alanda olduğu gibi halkın sosyal yaşantı ve tercihleri hususlarında da ciddi değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Sükûnetini asırlarca muhafaza eden Prens Adaları da bu rüzgârdan nasibini almış; şehirden kaçmak isteyen elitlerin ilgi odağı hâline gelmiştir. Adalar’ın değişimden en çok etkilenen üyesi Büyükada’dır. Takımadanın en büyüğü olmasının sonucunda hızla popülerleşen bu güzel ada, kısa süre içinde Avrupa’daki tatil bölgeleriyle kıyas edilir hâle gelmiştir. Topraklarında artık çok kültürlü bir yaşantı sürdürülen Büyükada’nın, nüfusundaki artışla birlikte sosyo-ekonomik yapısında da değişimler ve büyümeler başlamıştır. Öte yandan, ön planda bir sayfiye hayatı yaşanırken arka planda adanın yerli halkı günlük rutinini devam ettirmiş; adalı yaşantısını sürdürmüştür. Bu çalışmada Büyükada’nın söz konusu dönemdeki çehresi ve yaşadığı dönüşüm, arşiv kaynakları ışığında incelenmiştir.
Künye
Kitabın Adı: |
XIX. Yüzyılda Büyükada (Sosyal ve Ekonomik Durumu) |
Yazan: |
|
Dizi Adı: |
Tarih: 456 |
Yayın Yılı: |
2022 |
Sayfa: |
224 |
Ebat: |
13,5 x 21 cm. |
Kağıt: |
Enzo 70 gr. |
Kapak: |
Cevdet Mehmet Kösemen |
Cilt/Kapak: |
250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk |
ISBN/Barkod: |
978-625-8472-36-3 |
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR ............................................................................................................ 11
ÖNSÖZ ................................................................................................................................... 13
GİRİŞ ...................................................................................................................................... 17
...... PRENS ADALARI'NA GENEL BİR BAKIŞ ...................................... 17
I. BÖLÜM
PRENSLERİN ADASI BÜYÜKADA
BÜYÜKADA'NIN KISA TARİHİ ........................................................................ 29
...... Bizans Dönemi ......................................................................................................... 29
...... Osmanlı Hâkimiyetine Geçiş ........................................................................... 30
İSKÂN ................................................................................................................................... 31
İDARİ YAPI ...................................................................................................................... 39
II. BÖLÜM
XIX. YÜZYILDA BÜYÜKADA'NIN
SOSYAL YAPISI
NÜFUS VE DEMOGRAFİK YAPI ..................................................................... 53
...... Genel Nüfus ............................................................................................................... 54
...... Temettuat Defterine Göre Demografik Yapı ........................................ 59
...... Nüfus Defterine Göre Demografik Yapı .................................................. 63
GÜNDELİK HAYAT ................................................................................................... 66
...... Evler ve Kullanım Biçimleri ............................................................................ 66
...... Yaşam Tarzı .............................................................................................................. 69
...... Eğlenceler ................................................................................................................... 80
...... Sorunlar ....................................................................................................................... 89
...... Sosyal Kurumlar .................................................................................................. 115
...... İbadethaneler ................................................................................................... 116
...... Eğitim Kurumları ........................................................................................... 127
...... Mezarlıklar ........................................................................................................ 130
III. BÖLÜM
XIX. YÜZYILDA BÜYÜKADA'NIN
EKONOMİK YAPISI
ZİRAAT VE HAYVANCILIK ............................................................................ 133
...... Toprağın Miktarı ve Tasarruf Şekli ........................................................ 133
...... Bağlar .................................................................................................................. 134
...... Bahçeler .............................................................................................................. 137
...... Tarlalar ............................................................................................................... 139
...... Hayvancılık ............................................................................................................. 141
İKTİSADİ YAPI ........................................................................................................... 143
...... Meslek Grupları ................................................................................................... 143
...... Gayrimenkuller .................................................................................................... 153
...... Arsalar ................................................................................................................. 153
...... Evler ..................................................................................................................... 154
...... Diğer Gelir Kaynakları .................................................................................... 168
...... Piyadeler ............................................................................................................ 168
...... Yer Altı Kaynakları ve Sanayi .................................................................... 178
...... Madenler ve Taşlar ....................................................................................... 178
...... Fabrikalar .......................................................................................................... 181
VERGİLER ..................................................................................................................... 187
...... Vergi-i Mahsusa ................................................................................................... 187
...... Öşür ............................................................................................................................. 188
...... Cizye ............................................................................................................................ 190
...... Temettuat Defterine Göre Cizye ............................................................. 191
...... Nüfus Defterine Göre Cizye ...................................................................... 193
...... Genel Cizye Dağılımı ................................................................................... 194
SONUÇ ................................................................................................................................ 197
KAYNAKÇA ................................................................................................................... 199
DİZİN ................................................................................................................................. 211
Duygu Saygın
